Gà chọi Bình Định có thể chất tốt, thể hiện ở đặc điểm có sức chịu đòn khá và thi đấu bền bỉ, rất nhiều con chịu đựng được 40 hiệp đấu liên tục (mỗi hiệp dài 20 phút và thời gian giải lao giữa các hiệp là 5 phút). Cùng Vip Nhà Cái tìm hiểu thêm nhé
Nhiều gà chọi Bình Định đã thi đấu và nổi tiếng ở các trường đấu Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Cam pu chia, Thái Lan,…nhờ các thế đánh hay, đòn đá đẹp và hiểm. Gà chọi Bình Định có tốc độ sinh trưởng chậm, trên 1 năm tuổi mới thành thục về thể vóc.
Gà chọi Bình Định được nuôi từ xa xưa ở nhiều địa phương thuộc tỉnh Bình Định. Đến nay, ước tính cả tỉnh có khoảng 1000 gà trống được tuyển chọn, huấn luyện và sử dụng làm gà thi đấu ở các cấp độ khác nhau. Tất cả các huyện và thành phố đều có nuôi và tổ chức trường đấu gà, song tập trung nhất là thành phố Quy Nhơn, Tây Sơn và Hoài Nhơn.
Mục Lục
Nguồn gốc gà chọi Bình Định
Theo như nhiều tài liệu ghi chép lại thì phong trào nuôi gà chọi tại vùng đất võ này đã có từ thời Tây Sơn. Minh chứng rõ nhất là bài Hùng Kê Quyền được chính Nguyễn Lữ sáng tạo ra. Người xưa cho rằng chính việc quan sát các thế đánh, miếng đánh của gà trong các trận so tài mà ông đã sáng tạo ra bài quyền này.
Ngoài ra, cũng có ý kiến cho rằng tông dòng nguồn gốc của gà chọi tại đây xuất phát từ Trung Quốc. Lý giải cho việc này chính là những đặc điểm ngoại hình của gà khá tương đồng với các dòng gà Trung Quốc. Đó chính là ngoại hình to khỏe khoắn và sức chịu đựng bền bỉ. Lý do nữa phong trào, cách chơi của khu vực này giống với các khu vực miền Bắc khác. Cần phải biết rằng càng gần khu vực miền trong thì họ chơi gà cựa nhiều hơn là gà đòn. Gà cựa rất phổ biến ở miền Nam, Campuchia, Lào, Thái Lan.
Việc không xác định được nguồn gốc của giống gà tại đây cũng khá dễ hiểu. Những sổ sách, tài liệu đều không đề cập nhiều. Tại đây chỉ có những hộ nuôi gà gia truyền có nhiều năm kinh nghiệm. Nhưng vì giữ nghề nên những thông tin, nguồn gốc, cách lai tạo đều được giữ bí mật. Hiện tại trên địa bàn có khoảng hơn 900 cá thể gà trống được đăng ký và được bảo tồn. Trong đó các trại gà nổi tiếng nhất là dòng Ngân hàng và dòng Bảy Quéo.
Đặc điểm gà đòn Bình Định
Bao gồm các đặc điểm về ngoại hình cũng như về phong cách chiến đấu. Không phải ngẫu nhiên mà gà đòn Bình Định nổi danh khắp cả nước. Nói không ngoa chứ dòng gà đòn này được cho là gà tốt nhất tại nước ta. Xét cả về tiêu chí lịch sử, chọn lọc, nguồn gốc kỹ càng. Nhược điểm duy nhất của chúng là về trọng lượng khi trọng lượng cao hơn dòng gà chọi phổ thông. Dẫn tới việc khó có thể chọn được đối thủ đồng cân đồng lạng hoặc phải chấp sâu khi chiến đấu với đối thủ nhỏ hơn.
Đặc điểm chiến đấu
Gà chọi Bình Định vốn từ lâu được biết tới với dòng gà chiến đấu cực kỳ ngoan cường. Sức chịu đòn tốt của chúng đã được nghiên cứu và nhân giống, lai tạo với nhiều dòng gà nhằm có thể đạt được đặc tính tốt này. Chỉ tiếc là việc lai tạo tại Việt Nam không được bài bản hoặc chuyên môn tốt như các nhà lai tạo tại Mỹ. Từ những năm 193x-196x người ta đã có thể lai tạo ra nhiều dòng gà với nhiều đặc tính tốt. Ví dụ như các dòng gà McLearn hoặc Kelso.
Sức bền chịu đòn của chúng hiếm có dòng gà chọi nào sánh bằng. Thử hỏi có dòng gà chọi nào có thể chịu được 40 hồ đòn hay không? Căng nhất khoảng 12-15 hồ đòn đã cảm thấy khá khủng khiếp rồi. 40 hồ mỗi hồ là 12-15 phút thì chúng phải thi đấu khoảng 600 phút tương ứng với 10 tiếng. Chưa kể nghỉ ngơi giữa các hồ thì các trận đấu này kéo dài từ sáng tới tối và phải thắp điện.
Ngoài khả năng chiến đấu dũng mảnh thì chúng còn biết tới là dòng gà đòn chuyên hạ gục đối thủ bằng đòn thế. Do phần cựa không quá phát triển nên hầu như không có đá cựa. Các hệ thống vảy gà cứng phát triển thành gà chân vảy vuông tăng thêm độ nặng cho các cú đá của chúng. Khác biệt so với các dòng gà cựa với sức sát thương lớn.
Đặc điểm về ngoại hình
Theo các thông tin tuyển chọn từ các cá thể gà đá Bình Định thuần chủng thì chúng có ngoại hình to lớn. Do sở hữu bộ khung xương to cho phép chúng phát triển tối đa kích thước. Trọng lượng của chúng rơi vào khoảng 3 cho tới 3,5kg là thể trạng hoàn hảo để tham gia các trận chiến. Nếu nuôi chúng theo kiểu thả cửa tối đa thì trọng lượng có thể đạt 5kg đối với gà trống và gà mái là 3,5-4kg.
Lông gà đòn Bình Định
Chiếm số lượng nhiều nhất của dòng gà này là lông màu đen hay còn gọi là gà ô. Chúng có thể chiếm tới khoảng 60-70% số lượng của dòng gà này. Tiếp theo sau đó là gà màu tía, màu mật. Ngoài ra cũng có thể có những màu lông khác như ngũ sắc, xám hoặc số ít là nhạn trắng.
Màu lông:
- Gà có lông đen tuyền, gọi là gà ô, loại này chiếm tỉ lệ cao nhất.
- Gà có lông đen, lông mã màu đỏ gọi là gà Tía.
- Gà có màu lông xám tro gọi là gà Xám.
- Gà có màu lông giống lông chim ó gọi là gà ó.
- Gà có màu lông trắng roàn thân, gọi là gà Nhạn.
- Gà có lông 5 màu ( đỏ, đen, vàng, trắng, xám), gọi là gà Ngũ sắc.
- Ngoài ra, còn có một số có màu lông pha tạp như gà đen có chấm trắng…
Lông đuôi phát triển nhiều và dài có thể dài tới 25-30cm. Giúp chúng có thể tạo sự thăng bằng tốt trong các cú đá nhảy lên giao tranh với đối thủ.
Màu mỏ
Đa dạng cũng như màu lông và đây cũng phải tiêu chí để chọn dòng gà chọi này. Có đầy đủ các màu như đen, xanh, trắng… Tuy nhiên các màu mỏ trắng ngà được ưu tiên chọn nhiều hơn cả. Nhất là khi kết hợp với màu lông đen ô và chân trắng. Gà ô chân trắng mỏ ngà – đánh đâu thắng đấy gọi là Vip Nhà Cái.
Chân gà
Hệ thống xương chân, đùi, bàn chân đều là kích thước ngoại cỡ. Chiều dài lớn nhất của xương ống chân của gà đá Bình Định ghi nhận được là khoảng 15cm, còn trung bình từ 10-13 cm
Lớp biểu bì hoá sừng (vảy) ở bàn chân và các ngón chân gà chọi Bình Định cũng có màu sắc không giống nhau giữa các cá thể. Thậm chí, cùng một cá thể song màu sắc hai chân lại khác nhau. Khi giao chiến thì lớp sừng này cũng gây ra những sát thương đáng kể cho đối thủ. Đặc biệt nếu đối thủ không phải là dòng gà Bình Định thì chắc chắn sẽ gặp phải 1 vũ khí nguy hiểm.
Thường thấy gà hai chân đen, vàng, xanh lợt, trắng, vàng đốm nâu, một chân vàng một chân đen hoặc trắng. Màu sắc cựa gà thường giống màu chân, song có con có hai cựa với hai màu khác nhau mặc dù hai chân lại cùng màu.
Cựa gà
Gà chọi xuất sứ từ Bình Định thường là các giống gà đòn nên phần cựa hầu như không phát triển hoặc phát triển rất ít. Màu cựa gà thì thường đi liền với màu chân gà. Tuy nhiên có những cá thể lại có 2 màu cựa khác nhau gọi là cựa Nhật Nguyệt. Nếu 2 chân có 2 màu khác nhau chúng được liệt vào thư hùng kê.
Màu da
Phần da đầu, cổ, ức, đùi và hông có màu đỏ và dày. Các phần khác như: lưng, nách, cánh lại có màu vàng hoặc trắng và da mỏng.
Một số đặc điểm ngoại hình khác
- Gà chọi Bình Định có ít lông, lông to, dài, cứng và dòn (rất dễ gãy).
- Các phần đầu, cổ, ngực, đùi rất thưa lông nhưng hai cánh có bộ lông phát triển, giúp gà có khả năng cất cao mình để tung đòn đá.
- Mặt gà gọn gàng, thường khômg có tích, tai ít phát triển.
- Mồng nhỏ và thấp, có 3 loại mồng (lá, dâu, cục)
- Mỏ gà to, ngắn, nhọn và khoẻ.
- Mắt thường nhỏ và sâu. mí mắt dầy, màu mắt đa dạng: mắt bông (màu đen pha trắng), mắt hạt cau (màu nâu có tia phát từ đồng tử ra xung quanh), có con mắt màu đồng thau hoặc mắt đen, xanh.
Tầm vóc gà chọi Bình Định
Gà chọi Bình Định có tầm vóc to lớn, chân cao, xương ống chân to, ngón dài và khoẻ, bàn chân (ống chân) gà trưởng thành có con dài tới 15cm, song thường thấy loại 10 – 13cm. Ngực rộng với cơ ngực nổi rõ. Đùi to, dài và cơ phát triển. Tuy nhiên bụng lại rất gọn, khoảng cách giữa hai mỏm xương chậu hẹp (1.5 – 3.0 cm ở gà trống). Phao câu và lông đuôi phát triển (lông đuôi có thể dài tới 30 cm).
Khối lượng cơ thể trưởng thành của gà trống có thể đạt 5.0 kg, song thường gặp loại gà nặng từ 3.5 – 4.5 kg. Khối lượng cơ thể trưởng thành của gà mái đạt 3.5 – 4.0 kg. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi dưỡng và huấn luyện gà, người ta thường khống chế khối lượng của gà trống thi đấu ở khoảng 3.0 – 3.8 kg, là khoảng khối lượng mà gà phát huy tốt nhất các đòn đá hay và hiểm.
Chỉ tiêu Trống Mái:
- Dài thân (cm) 22 20
- Vòng ngực(cm) 41 31
- Dài lườn (cm) 13,5 12
- Sâu ngực (cm) 15,75 13,5
- Cao chân (cm) 31,5 25
- Dài đùi (cm) 17,5 11,5
Phát dục
Gà trống 06 tháng tuổi biết gáy, đến 07 tháng tuổi thì gáy rõ tiếng và có khả năng đạp mái. Gà mái 06 tháng tuổi bắt đầu cắp ổ, 07 tháng thì chịu trống và đẻ trứng lứa đầu.
Gà chọi Bình Định thay lông theo mùa, quá trình thay lông diễn ra từ tháng năm, tháng sáu đến tháng mười một âm lịch. Lần thay lông thứ nhất bắt đầu từ lúc gà được 4 – 5 tháng tuổi, và đến 16 tháng thì thay lông lần thứ 2. Trong mùa thay lông, gà xuống sức, đồng thời do lông cánh bị rụng nên gà khó có thể bay lên để tung đòn và đỡ đòn nên người ta không cho gà thi đấu vào thời gian này mà để dưỡng gà cho mùa đấu năm sau.
Sinh sản
- Tuổi đẻ quả trứng đầu tiên : 192 ngày.
- Khối lượng trứng : 52 – 0,55 gam/quả.
- Tỷ lệ trứng có phôi : 91,6%.
- Tỷ lệ nở/trứng : 85%.
- Số trứng đẻ/lứa : 8 – 12 quả.
- Thời gian gà mẹ nuôi con : 3 tháng.
- Khoảng cách giữa 2 lứa đẻ : 5 tháng.
Mục đích chính của việc nuôi gà chọi sinh sản là sản xuất ra gà trống có khả năng thi đấu. Trong thời gian theo mẹ, gà con học được ở gà mẹ khá nhiều thế đánh. Chính vì vậy, thời gian gà mẹ nuôi con phải kéo dài đến 3 tháng. Mỗi năm, gà mẹ chỉ sản xuất được vài ổ gà con và tuổi khai thác kéo dài đến 9 – 10 năm. Gà mẹ có khả năng kiếm mồi khá, song lại vụng nuôi con.
Các tính trạng đặc biệt
Gà chọi Bình Định có thể chất tốt, thể hiện ở đặc điểm có sức chịu đòn khá và thi đấu bền bỉ, rất nhiều con chịu đựng được 40 hiệp đấu liên tục (mỗi hiệp dài 20 phút và thời gian giải lao giữa các hiệp là 5 phút).
Nhiều gà chọi Bình Định đã thi đấu và nổi tiếng ở các trường đấu Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Cam pu chia, Thái Lan,…nhờ các thế đánh hay, đòn đá đẹp và hiểm. Gà chọi Bình Định có tốc độ sinh trưởng chậm, trên 1 năm tuổi mới thành thục về thể vóc. Nuôi theo phương thức truyền thống tại các hộ gia đình, gà 18 tháng tuổi đạt bình quân 4.034g con trống và 2.870 g ở con mái.
Các dòng gà chọi Bình Định nổi tiếng
Có lẽ có tiếng và lưu truyền nhất phải nói tới các dòng gà ngân hàng, dòng gà Bảy Quéo, Bắc Sông Kon, dòng gà Ba Bảo… đều đã thành danh cho tới tận ngày nay. Giá trị của chúng cao hơn gà chọi thông thường từ vài triệu cho tới cả chục triệu. Những cá thể gà này được bảo tồn về giống khá tốt cho tới ngày nay.
Dòng gà Ngân Hàng
Nổi tiếng trong thời khoảng những năm 19xx khi chúng dành được quá nhiều chiến thắng. Cứ đi đánh là dành chiến thắng và mang tiền về. Cứ như là 1 cỗ máy ATM ngân hàng vậy. Vì thế người ta đã đặt tên cho dòng gà này là dòng ngân hàng để chứng minh cho sự khủng khiếp của dòng gà này.
Dòng gà Bảy Quéo
Nghệ nhân nuôi dưỡng gà có tiếng của vùng đất này. Tương truyền ông là hậu duệ có nghề nuôi gà chọi đã lâu từ thời Tây Sơn xưa. Vì thế có những đặc điểm chọn giống riêng biệt của gia đình. Trải qua nhiều đời nuôi và chăm sóc gà chọi và hình thành thương hiệu dòng gà Bảy Quéo của vùng đất Tây Sơn Bình Định.
Dòng gà Bắc Sông Kon
Được cho là hậu duệ của dòng gà Nguyễn Lữ ngày xưa. Nổi tiếng với lối đánh nặng, đòn và sức chiến đấu tinh tế. Nếu các sư kê từng chơi gà chọi Bình Định thì không thể bỏ qua được dòng gà này.
Gà Ba Bảo Bình Định
Một trang trại gà mà bạn không thể bỏ qua khi tới đây. Đây là trại gà khá lớn lưu giữ những chiến kê gà nòi Bình Định chính cống. Với danh tiếng từ lâu các bạn có thể lên Google và tìm hiểu về dòng này. Có thể đây là dòng gà có thực lực nhất hiện nay của vùng đất võ. Đứng đầu trại Ba Bảo là doanh nhân Phạm Thanh Việt khá nổi tiếng khi lọt những thương hiệu tiêu biểu VN 2018.
Trường gà của LÊ CÔNG THÀNH
Đây là trường gà khá nổi tiếng với nhiều năm kinh nghiệm trong việc nuôi dưỡng cũng như chăm sóc. Đích thân ông thường xuyên tuyển chọn gà mái, trống bố mẹ để bảo tồn nguồn gen. Trang trại của ông lúc nào cũng có khoảng 100 con gà mái và khoảng 10-20 gà trống đẳng cấp để sinh sản chọn lọc. Địa chỉ có thể tìm tới đó là Trường gà Quy Nhơn (khu vực 5, phường Ghềnh Ráng).
Một số dòng gà đòn Bình Định khác:
- Hoài Nhơn có gà Hoài Châu, Kim Giao (Hoài Hải)
- Hoài Ân có gà Mộc Bài (Ân Phong)
- Phù Cát có gà Cát Chánh
- Tuy Phước có gà Gò Bồi
- Quy Nhơn có gà Phú Tài
Mua gà chọi Bình Định ở đâu?
Những ai muốn tìm mua dòng gà chọi đòn từ Tây Sơn Bình Định thì tốt nhất nên tới tận nơi mua. Như thế sẽ chọn lọc được những cá thể gà tốt nhất nơi đây. Tránh việc mua phải những hàng giả, hàng kém chất lượng. Xác định tới tận nơi thì sẽ mua được gà tốt nhưng giá cao. Giá các con tại trại đa phần phải tiền triệu vì bố mẹ đều đẹp và được chọn lọc. Hơn nữa còn được bảo hành về chất lượng, con giống nên yên tâm.
Giá gà chọi Bình Định chiến
Theo như tìm hiểu của vipnhacai.net thì gà đá Bình Định nếu được mua tại các trại gà khu vực Quy Nhơn hoặc xung quanh thì có giá khá cao. Mức giá của chúng ít nhất khoảng vài trăm nghìn cho gà con và vài triệu cho những chú gà tơ, chưa mở mỏ. Còn đối với những chú gà đã được khẳng định qua trận đánh thì chắc chắn có giá từ vài chục triệu trở lên. Lý do rất đơn giản tại các trang trại này luôn tuyển chọn gà rất kỹ lưỡng. Vì thế mà tông dòng đảm bảo mang tới những chú gà chất lượng.
Đối với những chú gà chọi lai Bình Định hoặc không rõ nguồn gốc thì mức giá có thể rẻ hơn. Do chỉ là hàng thứ phẩm lại không được bảo hành về chất lượng. Vì thế mà các sư kê khi tìm mua gà chọi đất võ Tây Sơn thì cũng nên tìm hiểu kỹ càng.
Với những chia sẻ về gà chọi Bình Định hy vọng anh em sư kê đã biết thêm về dòng gà chọi chiến này. Nếu cần thêm trợ giúp hoặc đóng góp ý kiến hãy để lại Comment nhé.
